Standpunten

Standpunten brancheorganisatie NSO

Accijnzen
NSO Retail is niet tegen accijnsverhogingen op sigaretten en rooktabak. De bij onze organisatie aangesloten ondernemers hebben alle begrip voor de doelstellingen in het Nationaal Preventieakkoord, maar het bereiken daarvan dient wel op een financieel en economisch verantwoorde manier te gebeuren.

Voor ondernemers met een speciaalzaak of tabaks- en gemakswinkel is dat mogelijk door:

  1. Rekening te houden met de economische en financiële gevolgen van de coronacrisis (de komende 2,5 jaar geen lastenverzwaring voor burgers en bedrijfsleven);
  2. Accijnsverhogingen af te stemmen op de accijnsniveaus in België en Duitsland om grenseffecten te vermijden;
  3. Oog te hebben voor de samenhang met andere maatregelen om tabaksgebruik te ontmoediging zoals de beoogde beperking van verkooppunten, waardoor de continuïteit in de bedrijfsvoering voor onze ondernemers zoveel mogelijk kan worden gewaarborgd;

Een belangrijke overweging daarbij is dat de tabaks- en gemakswinkels een belangrijke buurtfunctie vervullen in veel dorpen en steden, ook in de toch al kwetsbare grensregio’s, omdat zij producten en diensten verkopen die juist daar verdwijnen.

Door het verhogen van de accijnzen op tabak worden tabaksspeciaalzaken in de grensstreek met België en Duitsland onevenredig hard geraakt. De prijsverschillen lopen al in de enkele euro’s en zorgen slechts voor een verschuiving van de tabaksverkoop; Nederlanders trekken massaal de grens over om daar hun tabak te kopen. Dit heeft niet alleen een negatief effect op de Nederlandse ondernemer, maar ook op de Nederlandse staatskas. De accijns die door Nederlandse consumenten in het buitenland betaald worden, vloeit rechtstreeks naar de staatskas van het betreffende land.

De belangrijkste suggestie die NSO Retail aan de overheid doet, is de uitvoering en de inrichting van eventuele volgende accijnsverhogingen zodanig vorm te geven dat de verhogingen plaatsvinden in 2024 en 2025, zodat deze samenvallen met het voor 2024 aangekondigde verkoopverbod van rookwaren in de supermarkten. Op die wijze zou bereikt worden dat een verwachte grote volumedaling door grensaankopen samen gaat vallen met een grote verplaatsing van de binnenlandse vraag van supermarkten naar speciaalzaken, tabaks- en gemakswinkels en tankstations.

Vermindering aantal tabaksverkooppunten
Het Kabinet heeft besloten dat er vanaf 2024 geen tabak meer verkocht mag worden in supermarkten. In ieder geval niet voor 2030 zal de verkoop in benzinestations en gemakswinkels worden verboden. In 2040 zal tabak alleen in de speciaalzaken mogen worden verkocht. Ergens tussen 2030 en 2040 zal dan ook de verkoop van tabak in gemakswinkels en benzinestations stoppen. Volgend jaar gaat het Kabinet onderzoeken hoe dit het beste kan worden vormgegeven.

NSO-voorzitter Jos Zuijdwijk: “Dit Kabinetsbesluit zorgt voor helderheid en biedt perspectief. Een ruime overgangsperiode is nodig voor onze ondernemers met een gemakswinkel. De gemaksformules zullen rekening moeten houden met het eindpunt voor de verkoop van tabak. In de tussentijd zullen nieuwe diensten en producten aan het assortiment moeten worden toegevoegd die belangrijk zijn voor de bewoners van wijken en buurten.” Het kabinet geeft hiermee blijk van haar waardering voor de wijk en buurtfunctie van onze winkels en dat is goed om te zien.” aldus Jos Zuijdwijk.

Dit allemaal is mede mogelijk gemaakt door de inzet en steun van onze ondernemers en de waardering van klanten. De afgelopen twee jaar hebben we met ieders hulp een krachtig geluid in Den Haag kunnen laten horen, met als hoogtepunt de ‘Hou ons in de Buurt’-handtekeningenactie, waarbij we meer dan 50.000 handtekeningen aan de Tweede Kamer hebben aangeboden.

Generieke verpakkingen
Vanaf 1 oktober 2020 mogen voor de Nederlandse markt bestemde sigaretten en shagtabak alleen nog in standaardverpakkingen worden geproduceerd. Bij neutrale verpakking mag, naast de gezondheidswaarschuwingen, alleen de merknaam, merkvariant en enkel productgegevens worden vermeld.

NSO Retail heeft fel geprotesteerd tegen een voorstel om de generieke verpakkingen ook voor sigaren en elektronische dampwaar in te gaan voeren. De consultatie hieromtrent heeft veel ondernemers tot reactie aangezet. Zo heeft ook NSO-Retail een uitvoerig commentaar gegeven in de consultatieronde en aan de Tweede Kamer bij het betreffende wetsvoorstel.

Beperking reclamevergoeding

In de zomer van 2020 kwam het Kabinet met een voorstel reclame voor tabaksproducten in speciaalzaken verder te beperken. Ook werden vergoedingen die tabaksfabrikanten betalen aan speciaalzaken en overige verkooppunten als ongeoorloofd gekwalificeerd.

NSO Retail heeft zich verzet tegen deze zienswijze. Afspraken van productaanbieders met verkooppunten zijn geen reclame. Bedoelde afspraken hebben géén verkoop bevorderend effect op consumenten en hebben dit ook niet ten doel. Ondernemers met een tabakspeciaalzaak verrichten diensten bij de verkoop van hun producten (zoals voorraadbeheer, schapverzorging en het aanbrengen van promotiemateriaal) en ontvangen daarvoor een vergoeding.
Op instigatie van onder meer NSO Retail zijn vanuit de Tweede Kamer kritische vragen gesteld over dit voorstel. De parlementaire behandeling van het voorstel was eind 2020 nog niet voltooid, zodat de aanvankelijk door het Kabinet voorgestelde ingangsdatum van 1 januari 2021 niet gehaald werd